Morocco Earthquake: ఉత్తర ఆఫ్రికాలోని మొరాకోలో 120 ఏళ్లలో ఎన్నడూ లేనంతగా సంభవించిన భూకంపంలో 2000 మందికి పైగా ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఆస్తులు ధ్వంసమయ్యాయి. ప్రజలు చాలా ఇబ్బందులు పడ్డారు. ఈ దేశంలోని అనేక చారిత్రక ప్రాముఖ్యమైన పురాతన కట్టడాలు ధ్వంసమయ్యాయి. మొరాకో మొత్తం GDPలో రెండు శాతం నష్టం జరిగిందని అమెరికన్ ఏజెన్సీ అంచనా వేసింది. ఇది భారత రూపాయల్లో దాదాపు రూ.23 వేల కోట్లు ఉంటుందని అంచనా. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా మొరాకో ఆర్థిక వ్యవస్థ ఎలా ఉందో తెలుసుకుందాం..
ప్రస్తుతం, మొరాకో ఆర్థిక వ్యవస్థ 138 బిలియన్ డాలర్లుగా అంచనా వేయబడింది. ఇది ప్రపంచంలో 61వ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ. గత ఐదు సంవత్సరాల్లో మొరాకో GDPలో హెచ్చు తగ్గులు ఉన్నాయి. 2022 ఆర్థిక సంవత్సరంలో మొరాకో ఆర్థిక వ్యవస్థ విలువ 134.18 బిలియన్ డాలర్లుగా Macro Trend.net నివేదిక తెలిపింది. ఇది మునుపటి సంవత్సరం 2021 కంటే 6 శాతం తక్కువ. 2021లో దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ విలువ 142.87 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉంది. ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే.. ఈ సంఖ్య 2020 కంటే 18 శాతం ఎక్కువ. 2020లో మొరాకో GDP 121.35 బిలియన్ డాలర్లు. ఇది 2019లో కంటే 6 శాతం తక్కువ. 2019 GDP 128.92 బిలియన్ డాలర్లు, ఇది 2018 కంటే 1.24 శాతం ఎక్కువ.
2023 మొదటి త్రైమాసికంలో మొరాకో ఆర్థిక వృద్ధి 3.5 శాతం మెరుగుపడిందని మొరాకో మీడియా వెల్లడించింది. గత సంవత్సరం ఇదే కాలంలో ఈ వృద్ధి 0.5 శాతానికి మించలేదు. వ్యవసాయంలో 6.9 శాతం, వ్యవసాయేతర 3.2 శాతం వృద్ధి కారణంగా ఈ పెరుగుదల కనిపించింది. హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లలో 31.6 శాతానికి బదులుగా 53.9 శాతం, రవాణా, నిల్వలో 2.3 శాతానికి బదులుగా 7.1 శాతం పెరుగుదల కనిపించింది. ఆర్థిక, బీమా సేవలు 4.5 శాతానికి బదులుగా 5.4 శాతం వృద్ధిని సాధించాయి. పబ్లిక్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, సామాజిక భద్రత కింద అందించే సేవలు 4.5 శాతానికి బదులుగా 4.6 శాతానికి పెరిగాయి.
భూకంపం వల్ల మొరాకోకి ఎంత నష్టం జరిగింది?
మొరాకో భూకంపం కారణంగా ఆర్థిక నష్టాలపై అమెరికా జియోలాజికల్ సర్వే రెడ్ అలర్ట్ ప్రకటించింది. భూకంపం వల్ల భారీ నష్టం జరిగే అవకాశం ఉందని , విపత్తు విస్తృతంగా ఉండే అవకాశం ఉందని వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్ తెలిపింది. ఆర్థిక నష్టం మొరాకో మొత్తం GDPలో 2 శాతం వరకు ఉండవచ్చు. ప్రస్తుతం, మొరాకో మొత్తం GDP 138 బిలియన్ డాలర్లు, ఇది 2.76 బిలియన్ డాలర్లు. భారతీయ రూపాయిల్లో చూస్తే రూ.23 వేల కోట్ల వరకు నష్టం వాటిల్లవచ్చు.
ఆర్థిక వ్యవస్థలో నిరంతర క్షీణత
మొరాకో ఇప్పటికే ఆర్థిక సంక్షోభంలో ఉంది. ప్రపంచ బ్యాంకు నివేదిక ప్రకారం, 2021 – 2022 మధ్య వాస్తవ జిడిపి వృద్ధి 7.9 శాతం నుండి 1.2 శాతానికి పడిపోయింది. అంతర్జాతీయ రుణదాతలు కూడా ద్రవ్యోల్బణం విషయంలో చాలా ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో ప్రధాన ద్రవ్యోల్బణం 8.5 శాతానికి పెరిగింది, ఇది పేద కుటుంబాలపై ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపిందని ప్రపంచ బ్యాంకు నివేదించింది.