Yamuna River: ఢిల్లీలోని యమునా పరిస్థితిలో ఎలాంటి మెరుగుదల కనిపించడం లేదు. ఏళ్ల తరబడి యమునానదిలో అపరిశుభ్రత నెలకొని ఉంది. యమునా నదిని శుభ్రపరుస్తామని కొన్నేళ్ల నుంచి ప్రభుత్వాలు వాగ్దానాలు చేస్తూనే ఉన్నాయి. దీనిపై పెద్ద ఎత్తున రాజకీయాలు జరిగినా యమున పరిస్థితి అలాగే ఉంది. ఛత్ పూజకు ముందు వచ్చే ఏడాది యమునా నదిని శుద్ధి చేస్తామని ఢిల్లీలో తరచూ వాదనలు.. వాగ్దానాలు చేస్తారు. కానీ పరిస్థితి అలాగే ఉంది. ఈ సంవత్సరం కూడా ఛత్ పూజకు ముందు యమునా పరిస్థితి విషమంగా ఉంది. యమునా నదిలో పెద్ద మొత్తంలో తెల్లటి నురుగు కనిపిస్తుంది.
గత కొన్నేళ్లుగా యమునా కాలుష్యం కారణంగా కాళింది కుంజ్ యమునా ఒడ్డున ఛత్ పూజ నిర్వహించడం లేదు. గత కొన్నేళ్లుగా ఛత్ పూజ సమయంలో యమునా నది నురగపై అనేక రాజకీయాలు జరుగుతున్నాయి. ఈ విషయంలో ప్రతిపక్షాలు ఎప్పుడూ ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీపై, దాని అధినేత అరవింద్ కేజ్రీవాల్పై దాడి చేస్తుంటాయి. యమునా నదిని శుభ్రం చేస్తామని ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ తరచుగా హామీ ఇస్తుంది కానీ పరిస్థితి అలాగే ఉంది.
ఈ సంవత్సరం కూడా పితృ పక్షం సందర్భంగా కాళింది కుంజ్ యమునా ఘాట్ వద్ద పిండ్ దానం చేయడానికి ప్రజలు నురుగు యమునా నదిలో బలవంతంగా స్నానాలు చేస్తున్న చిత్రాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. దీనిలో యమునా నది పరిస్థితి చాలా దారుణంగా ఉంది. యమునాలో నీటికన్నా నురుగు మాత్రమే కనిపిస్తుంది. ఇప్పుడు ఛత్ పండుగ వచ్చే ఆదివారం జరగనుండగా.. అంతకుముందే యమునా నదిలో నురుగు మాత్రమే కనిపిస్తుంది.
యమునా ఢిల్లీలో దాదాపు 23 నుండి 24 కిలోమీటర్ల వరకు ప్రవహిస్తుంది. ఢిల్లీలోని యమునా చివర కాళింది కుంజ్. దాదాపు 2.3 కిలోమీటర్ల తర్వాత, యమునా హర్యానా వైపు వెళుతుంది. నాలుగు రోజుల ఛత్ పండుగ శుక్రవారం, నవంబర్ 17 నహయ్-ఖాయ్తో ప్రారంభమవుతుంది. నవంబర్ 18వ తేదీ శనివారం ఖర్నా నిర్వహించగా, నవంబర్ 19వ తేదీ ఆదివారం మొదటి అర్ఘం నిర్వహించగా, నవంబర్ 20వ తేదీ సోమవారం ఉదయభాను భాస్కరునికి అర్ఘ్యం సమర్పించి ఛత్ మహాపర్వాన్ని ముగిస్తారు.