TTD : ప్రపంచంలోనే అత్యంత ధనిక ఆలయంగా తిరుపతి వేంకటేశ్వర ఆలయానికి పేరుంది. దీంతో దేశ వ్యాప్తంగా టీటీడీ దేవస్థాన ట్రస్ట్ వేంకటేశ్వర స్వామి ఆలయాలను నిర్మించేందుకు ప్రయత్నిస్తోంది. ఇప్పటికే జమ్మూ, ముంబై, గుజరాత్, ఛత్తీస్గఢ్ వంటి దేశంలోని అనేక ప్రదేశాలలో ఆంధ్రప్రదేశ్లోని తిరుపతికి పర్యాయపదంగా ఉన్న వెంకటేశ్వర ఆలయం ప్రతిరూపాల నిర్మాణానికి కార్యరూపం తెచ్చింది. ఇకమీదట కూడా భారతదేశంలోని ప్రతి రాష్ట్రం, కేంద్రపాలిత ప్రాంతంలో తిరుపతి పుణ్యక్షేత్రానికి కనీసం ఒక ప్రతిరూపమైనా ఉండాలని టీటీడీ ట్రస్ట్ ప్లాన్ చేస్తోంది. 1933లో స్థాపించబడిన TTD ట్రస్ట్ మొదట్లో తిరుమలలోని వేంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం, తిరుచానూరులోని శ్రీ పద్మావతి అమ్మవారి ఆలయం, తిరుపతిలోని శ్రీ గోవిందరాజ స్వామి ఆలయంతో సహా కొన్ని ఆలయాల వ్యవహారాలను మాత్రమే నిర్వహించేది. కానీ ట్రస్ట్ ప్రారంభమైన తొమ్మిది దశాబ్దాలలో భారతదేశం అంతటా వెంకటేశ్వర స్వామికి అంకితం చేయబడిన 58 దేవాలయాలను స్థాపించింది. వాటిలో ఎక్కువ భాగం దక్షిణాది రాష్ట్రాలైన ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, తమిళనాడులో ఉన్నాయి.
TTD మొట్టమొదట ఆంధ్రప్రదేశ్లో దేవాలయాలను నిర్మించడం ప్రారంభించగా, ప్రాంతం వెలుపల మొదటి ఆలయం 1969లో – ఉత్తరాఖండ్లోని రిషికేష్లోని బాలాజీ ఆలయం. ఇది 2019లో కన్యాకుమారిలో వేంకటేశ్వర ఆలయాన్ని స్థాపించడం ద్వారా భారతదేశం దక్షిణ కొనపై తన పాదముద్రను నెలకొల్పింది. జూన్ 8న జమ్మూలో ఒక ఆలయాన్ని తెరిచారు. గుజరాత్లోని గాంధీనగర్, ఛత్తీస్గఢ్లోని రాయ్పూర్, బీహార్లో మరో మూడు దేవాలయాలను నిర్మించాలని ట్రస్ట్ ఆలోచిస్తోంది. ఇక్కడ నితీష్ కుమార్ ప్రభుత్వంతో చర్చలు ప్రాథమిక దశలో ఉన్నాయి. ట్రస్ట్ ఇటీవల మహారాష్ట్రలోని లార్డ్ బాలాజీ ఆలయ ప్రతిరూపానికి పునాది వేసింది, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నవీ ముంబైలో సుమారు రూ. 600 కోట్ల విలువైన 10 ఎకరాల భూమిని కేటాయించింది. దీని నిర్మాణానికి టీటీడీ రూ.70 కోట్లు వెచ్చించనుంది. 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో వేంకటేశ్వర స్వామి ఆలయాలను నిర్మించడం వెంకటేశ్వర స్వామిని భక్తుల గుమ్మాల వద్దకు తీసుకెళ్లే ప్రయత్నమని టీటీడీ చైర్మన్ వైవీ సుబ్బారెడ్డి తెలిపారు. ఆంధ్రా సీఎం వైఎస్ జగన్మోహన్రెడ్డి సూచనల మేరకు దక్షిణ భారత రాష్ట్రాల్లోని మారుమూల, వెనుకబడిన గ్రామాల్లో చిన్నపాటి ఆలయాలను టీటీడీ నిర్మిస్తుంది.