Old Footprints : మొరాకోలో లక్ష సంవత్సరాల నాటి కొన్ని జాడలు లభ్యమయ్యాయి. ఈ గుర్తులు మానవ పాదాలకు సంబంధించినవని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు. మొరాకో, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, స్పెయిన్ శాస్త్రవేత్తలు ఒక పరిశోధనను ప్రచురించారు. అందులో లక్ష సంవత్సరాల నాటి పాదముద్రలు ఇంకా సురక్షితంగా ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు. ఈ పాదముద్రలు మానవ పరిణామానికి సంబంధించిన అనేక రహస్యాలను వెల్లడిస్తాయి. అల్జజీరా నివేదిక ప్రకారం.. ఉత్తర మొరాకోలోని సముద్రానికి సమీపంలో ఉన్న ప్రాంతంలో ఒక రాతిపై పాదముద్రలు కనుగొనబడ్డాయి. ఈ గుర్తులు ఐదుగురు వ్యక్తుల సమూహానికి చెందినవని తెలుస్తోంది.
నేచర్ సైన్స్ జర్నల్లో ప్రచురించబడిన పరిశోధన ప్రకారం.. ఈ పాదముద్రల నుండి మానవ జాతి మూలాన్ని గుర్తించవచ్చు. అయితే, తీర ప్రాంతాల్లో కోత అనేది శాస్త్రవేత్తలకు పెద్ద సవాలు. అనేక మానవ జాడలు సముద్రంలో అదృశ్యమయ్యాయి. మొరాకోలోని సముద్ర తీరంలో రాళ్లపై జరిపిన పరిశోధనలో ఈ పాదముద్రలు కనిపించాయి. ఈ గుర్తులను జాగ్రత్తగా పరిశీలించగా వాటి సైజులు వేర్వేరుగా ఉన్నట్లు గుర్తించారు.
పురావస్తు శాస్త్రవేత్త మోన్సెఫ్ సెడ్రాటి అల్ జజీరాతో మాట్లాడుతూ.. ఇవి మానవ పాదముద్రలు అని మేము మొదట నమ్మలేదు. కానీ రెండో, మూడో మార్కులు వచ్చాక నమ్మడం మొదలుపెట్టాం. ఈ ఇసుక లక్ష సంవత్సరాల నాటిదని తరువాత తెలిసింది. ఇక్కడ నుండి దాదాపు 85 మానవ పాదముద్రలు కనుగొనబడ్డాయి. మానవుల గుంపు నీటి వైపు వెళుతున్నట్లు తెలుస్తోంది. అంతకుముందు, ఉత్తర అమెరికాలో కూడా పాదముద్రలు కనుగొనబడ్డాయి. అప్పుడు కూడా మనలాగే మనుషులు కూడా ఉన్నారని బొటనవేలు, వేలిముద్రలు చూపిస్తున్నాయి. పురుషులు, మహిళలు, పిల్లలు కూడా ఇందులో చేర్చబడ్డారని వివిధ పరిమాణాలు చూపిస్తున్నాయి.
మానవులు ఇక్కడ ఏమి చేసేవారో ఇప్పటి వరకు శాస్త్రవేత్తలకు కూడా తెలియదు. అయితే, వారు ఆహారం కోసం సముద్రంలోకి వెళ్లి ఉండవచ్చని అంచనా. వారు ఈ ప్రాంతానికి సందర్శన కోసం వచ్చి ఉండవచ్చు. ఈ పాదముద్రలు వారి స్వంత కథను చెబుతున్నాయని సెడ్రాటి బృందం అధ్యయనంలో కనుగొంది. వాటి చుట్టూ నిక్షిప్తమైన ఖనిజాలు, కార్బన్ల ఆధారంగా వాటి వయస్సు ఎంతన్నది నిర్ధారించబడింది. ఆ సమయంలో మంచు యుగం ముగిసే అవకాశం ఉందని, మనుషుల్లో కూడా మార్పు వచ్చే అవకాశం ఉందని సెద్రతి చెప్పారు. అప్పటికి మంచు యుగం ముగిసిపోయిందని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. అయితే, ఆ సమయంలో వాతావరణం ఎలా ఉండేదో ఇంకా నిర్ధారించబడలేదు. దక్షిణాఫ్రికాలోని వెస్ట్రన్ కేప్ ప్రావిన్స్లో 1995లో కనుగొనబడిన పాదముద్రలు అత్యంత పురాతనమైనవిగా చెప్పబడుతున్నాయి. వాటి వయస్సు సుమారు లక్ష 17 వేల సంవత్సరాలు. వాటి పొడవు 8.7 అంగుళాలు. దీన్ని బట్టి దాని ఆకారం చెప్పులా ఉందని తెలిసింది. ఆ సమయంలో మహిళల ఎత్తు సుమారు 122 సెంటీమీటర్లుగా అంచనా.